Niet volgens plan - episode 2

Om vijf uur gaat de wekker: tijd om op te staan. Wakker waren we deze nacht al eerder. De accommodatie New By Moritz ligt echt vlakbij het station van Bandung en is met tien euro per nacht (twee personen, inclusief ontbijt) niet duur te noemen. Voor die prijs heb je natuurlijk geen vijf sterrenhotel, en het is dan ook niet moeilijk om een aantal minpunten op te sommen: de kamer is klein, de matrassen zijn niet zo best, het uitzicht is erbarmelijk, het ontbijt stelt niet veel voor en het bier is er veel te duur. Geen haan zal je wekken, maar de oproepen tot gebed vanaf in de nabijheid gelegen moskeeën doen dat al ruim vóór vijf uur. Maar de toilet is niet verstopt, kakkerlakken of ratten zien we niet, de boel is redelijk schoon, de douche geeft warm water en we hebben redelijk goed geslapen. Vol goede moed beginnen we de dag.
Vanaf zes uur kunnen we ontbijten, was ons gisteren verteld. Het staat trouwens ook aangeplakt. Als we om 5.45 uur helemaal klaar zijn, besluiten we om maar alvast naar beneden te gaan: beter te vroeg dan te laat. Als we de ruimte waar je kunt ontbijten betreden, is het er nog helemaal donker. Als mijn ogen wat aan het duister gewend zijn, blijkt deze ruimte ook als slaapzaal te fungeren: twee personeelsleden liggen op de bank te slapen. Het duurt even voor ze wakker worden. Eén van hen komt in de benen om het ontbijt voor te bereiden, de ander blijft gewoon liggen en hij slaapt nog als we na het ontbijt vertrekken. Het ontbijt bestaat uit twee toasts met boter en jam en koffie...

We zijn ruim op tijd op het station aanwezig. Het aanwezige personeel is een en al bereidwilligheid en het is dan ook niet moeilijk om de goede coupé te vinden. Klokslag 7.00 uur zet de trein zich in beweging. Jammer genoeg hebben we twee plaatsen bij het raam aan de rechterzijde: we lezen overal dat je aan de linkerzijde het mooiste uitzicht hebt. We troosten ons met de gedachte dat het weer (en daarmee het uitzicht) toch niet zo best is - het is heiig. Met zulke gedachten houden we onszelf op de been... ;-)
Om ongeveer 08.45 uur staat de trein stil. Dat is al eerder gebeurd, dus we merken het eigenlijk niet eens op. Totdat een jong stel ons aanspreekt. Ze lopen met al hun bagage door het gangpad en vragen ons of we Belgisch zijn. We moeten hen teleurstellen, maar we spreken Nederlands en daar gaat het hen maar om. We kennen hen trouwens al een klein beetje. Niet dat we hen gesproken hebben, maar ze zaten in hetzelfde vliegtuig naar Jakarta en we kwamen hen in Bogor ook in de botanische tuinen tegen. By the way: waarom zouden ze ons voor Belgen hebben aangezien? Misschien dat Marianne daar een vermoeden van heeft? ;-) "Weten jullie wat er aan de hand is?", vragen ze ons. Dat weten we dus niet. We weten überhaupt niet dát er wat aan de hand is. Zij hebben blijkbaar vernomen dat ze naar een andere coupé moeten verkassen omdat de trein wegens problemen niet verder kan rijden. "We schijnen terug te gaan naar Bandung en dan via een andere route te gaan..." Of ze Belgisch of Nederlands zijn weet ik niet, maar ze foeteren als Nederlanders: "ze vertellen je verder niets en er is niemand die fatsoenlijk Engels spreekt..." Even later komt er echter een bijzonder aardige stewardess in onze coupé staan, die een heel verhaal begint af te steken. Op zo'n moment kom je er pijnlijk achter dat je kennis van het Indonesisch nog niet toereikend is. Haar verhaal komt erop neer - zo legt ze ons even later in het Engels uit - dat we inderdaad vanwege problemen op het spoor teruggaan naar Bandung en via een andere route naar Yogya gaan reizen. Ze vertelt ons dat wij gewoon op onze plaatsen kunnen blijven zitten, maar dat we wel twee of drie uur later op de plaats van bestemming zullen aankomen. Dat zullen er minstens vier worden, vermoeden we: we zijn immers al bijna twee uur onderweg. We mogen blij zijn als de vertraging minder dan vijf uur bedraagt. Onze Indonesische medepassagiers hebben het verhaal rustig aangehoord. Dat weet ik natuurlijk wel uit de boekjes, maar je ziet het nu om je heen: voor zover ik kan waarnemen reageert niemand ontevreden, niemand begint te mopperen of te klagen. Zo kan het dus ook, beste landgenoten! ;-)
We zullen dus heel wat langer in de trein zitten dan de bijna acht uur waarop we gerekend hadden. En dat allemaal voor een euro of zestien per persoon. We moeten wel even aan Maarten denken: die zou dat vast fantastisch vinden. Voorlopig vinden ook wij het prima. We zitten goed, Rieneke zoekt van alles uit voor ons programma, ik schrijf aan dit blog, maak een spreadsheetje voor het bijhouden van onze uitgaven, geniet van het uitzicht, maak wat foto's en rust uit.
Van jongs af aan heb ik trouwens toch al veel met treinen gehad. Nu de reis toch een stuk langer gaat duren, kan ik daar wel even over uitwegen.Toen ik een jaar of tien was, ging ik na schooltijd vaak naar het station. Barneveld: er kwamen toen twee treinen per uur langs. Maar het oude station was er nog, waar ze van die hard-kartonnen treinkaartjes verkochten en altijd iemand paraat stond om - als de trein in aantocht was - de spoorbomen te sluiten en met grote hendels de wissels te bedienen. Op zulke momenten wachtte ik. En garage Zwart, waar pa werkte, lag zo goed als tegen het spoor aan, aan de andere kant dan het station, dus ook daar liep ik dan vaak naar binnen. Ooit heeft pa nog eens voor me geregeld dat ik op zo'n goederenlocomotief een stukje mee mocht, en zogenaamd zelf even als machinist mocht fungeren. Dat stukje was natuurlijk absurd klein: een klein stukje rails waarop men met wagons vol kippen rangeerde. Als kind heb je dat nauwelijks door en ben je op zulke momenten de koning te rijk...
Die beelden zie ik weer even voor me als we hier stationnetjes passeren. Echt Indonesisch, maar hier en daar zie ik soortgelijke hendels om wissels te bedienen als toen in Barneveld.
Ik heb er trouwens weleens over nagedacht waarom treinen me - vooral vroeger - zo intrigeerden. Rieneke roept soms dat alle mannen autistische trekjes hebben. Op zulke momenten krimp ik ineen en weet ik het eventjes zeker: mijn liefde voor treinen komt daar natuurlijk uit voort. Die mannen met hun autistische trekjes willen immers graag vastgelegde sporen, systemen, gewoontes en patronen. Weten waar je aan toe bent. De trein is daar een mooi symbool van: van voorspelbaarheid. De tijd van vertrek wordt op de minuut af lang van tevoren vastgelegd, volgens een vast patroon. Het spoor ligt er al tijden. Je hoeft niet steeds na te denken hoe je zult rijden - de kortste of de mooiste route?
Zo zou het kunnen zijn, als ik Rieneke moet geloven. Dan is mijn voorliefde voor treinen te verklaren vanuit die drang naar voorspelbaarheid. Maar ik weet niet of ik Rieneke op dit punt geloof... ;-) Feit is, zo blijkt vandaag maar weer eens, dat een reis met de trein allesbehalve voorspelbaar is...
Om tien uur zijn we weer terug in Bandung. Dat is snel. Misschien heeft de stewardess toch gelijk dat de vertraging twee tot drie uur bedraagt? We zullen zien.
Maar in Bandung blijft de trein wel een uur stil staan: pas om 11.03 uur - vier uur nadat we voor de eerste keer uit Bandung vertrokken - zet hij zich in beweging voor een poging om Yogya vandaag toch nog te bereiken. En geen moment merk ik dat iemand zich over deze forse vertraging opwindt... We nemen de noordelijke in plaats van de zuidelijke route.
Geld terug bij vertraging zullen ze hier wel niet doen. Wel brengen ze iedereen een flesje water en een grote, afgesloten plastic beker met 'Pop Mie'. Dat zal de compensatie voor het ongemak wel zijn. Als we de plaatjes op de verpakking goed begrijpen, moet je heet water toevoegen. Zoals bij Noodles. Anderen zien we even later met de beker weglopen: elders in de trein kun je blijkbaar heet water halen. Overigens kun je in de trein voortdurend bijvoorbeeld nasi-gerechten bestellen. Onze buurman - zijn wederhelft en hij zijn al op leeftijd - heeft ook zo'n gerecht besteld, niet alles opgegeten en de bak vervolgens op de grond gedeponerd. Lijkt normaal te zijn: even later komt iemand van de schoonmaakploeg (die regelmatig inspecteert) alles opruimen alsof dat zo hoort.
Op station Cikampek maken we een stop. Vanaf dit station moet de trein weer in omgekeerde richting gaan rijden. Net als de eerste keer - toen we op de geplande route niet verder konden en terug naar Bandung moesten - worden alle stoelen weer omgedraaid. Ook daarvoor is personeel beschikbaar, want het is nog een heel gedoe. Blijkbaar is het - anders dan in Nederland - ondenkbaar dat je in de trein met je rug naar de rijrichting zit. Of zal dat tot het extra comfort van de Eksekutif -klasse behoren, dat je moet missen als je standaard-klasse reist?
Van Bandung naar Cikampek kijken we soms in enorme diepten. Werkelijk prachtig. Na Cikampek is het landschap vooral vlak. Soms zie je overal om je heen, tot in de verste verten, alleen maar rijstvelden. Tussen de rijstvelden staan bomen, in de rijstvelden zie je altijd wel ergens mensen aan het werk. Hier en daar ligt een verdwaald huisje of een dorp.
We bestellen een gerecht met rijst - daar zijn we inmiddels wel aan toe. Geweldig is het niet, maar het is te eten. Kost totaal 53.000 roepia, ongeveer € 3,50.
Om half zes is het donker en valt er buiten weinig meer te zien. We gaan lezen, allebei aan hetzelfde boek beginnen: Rieneke op de e-reader, ik op mijn telefoon. Dat laatste kan ik lang volhouden, want bij onze stoelen zitten twee stopcontacten. Ik hoef dus niet bang te zijn dat op het laatst m'n accu leeg is. Het boek waar we aan beginnen: Retour Rantepao van Joke Verweerd. Speelt zich ten dele ook in Indonesië af, maar in een deel waar we nu niet komen: Sulawesi. Wij hebben deze weken onze handen al vol aan Java en Sumatra.
En dan krijg ik darmkrampen. Daar ben ik niet zo blij mee, want ik heb de toilet in de trein al een keer bezocht en gemerkt dat het echt het Indonesische model is - niet zitten, maar op je hurken, dus. Daar ben ik, om het voorzichtig te zeggen, nog niet zo handig in... Uiteindelijk worden de krampen zó heftig, dat ik er niet aan ontkom. Tweemaal achtereen behoorlijk leeglopen op zo'n toilet, in een wiebelende trein... ik geef het je te doen. Eigenlijk ben ik heel trots op mezelf. ;-)
Een paar minuten na negen uur loopt de trein het station van Yogya binnen, terwijl de verwachte aankomsttijd 14:44 uur was. Verwachte reisduur iets minder dan acht uur, daadwerkelijke reistijd veertien uur. Nee, de trein is toch niet zo'n goed beeld voor de voorspelbare kant van het leven....
Gelukkig vinden we Losmen Setia Kawan snel - we zijn er binnen tien minuten. Zoals beloofd hebben ze een kamer voor ons gereserveerd gehouden. Die ziet er prima uit, maar dat mag ook wel: hij kost het dubbele van de vorige. Dat is hij dubbel en dwars waard. En heerlijk in het centrum van Yogya!
Zo dadelijk nog ff een videoselfie maken en via Whatsapp verzenden om Mathilde te feliciteren met haar tweede verjaardag, daarna maar eens een biertje zien te scoren en onze PLANNEN voor morgen doornemen...