Indonesië en Nederland...

We staan iets na zeven uur op. Net als de andere ochtenden maken we een keuze voor het ontbijt. Geen ingewikkelde keuze, want de opbouw van het ontbijt is heel eenvoudig. Bijvoorbeeld: een pannenkoek, naar keuze met ananas of banaan, overgoten met hetzij chocoladesaus, hetzij honing. Of je kiest voor twee eenvoudige tosti's. Daarnaast kies je 'banana juich' of 'mixed fruits juice'. Eenvoudig, niet al te veel, maar heerlijk.
Nog vóór het ontbijt levert Rieneke wasgoed in. We hebben niet zoveel kleding mee genomen, ervan uitgaande dat je kleding ter plekke wel kunt laten wassen en je indien nodig volop kleding kunt kopen. Hetgeen beide het geval is. Natuurlijk heeft Rieneke bij de keuze van kleding die meegaat ook ingecalculeerd, dat het resultaat van het wassen van de kleding tegen zou kunnen vallen en tot verlies ervan zou kunnen leiden. Overigens kost ook het laten wassen van de kleding hier zo goed als niets: 5.000 roepia per kilo droog wasgoed, iets meer dan dertig eurocent. Daar kun je het thuis zelf niet voor doen...
Terwijl ik dit blog schrijf, zitten we weer op onze vertrouwde plek. Drie tafeltjes zijn er op dit dakterras, op dit moment allemaal bezet door Nederlanders - waaronder twee meisjes. Ze gaan zo dadelijk verder trekken en daarom hebben ze al hun bagage bij zich: allebei een rugzak van het formaat waar wij er met z'n tweeën één van hebben. Terwijl zij net als wij drie weken in Indonesië verblijven.
Dat zien we steeds weer: wat nemen die jonge mensen veel mee! ;-) De volgende keer moet ik m'n ultrabook gewoon maar weer meenemen: een blog schrijven gaat dan toch véél sneller en handiger... ;-)
Wat ons trouwens bij Nederlanders die elkaar ontmoeten en met elkaar in gesprek raken ook opvalt: ze gaan zó vaak aan elkaar opsommen waar ze overal in de wereld allemaal al geweest zijn. Zo zijn natuurlijk lang niet alle backpackers, maar een deel van hen lijkt vooral bezig om het lijstje van bezochte landen zo lang mogelijk te maken, omdat ze daarmee kunnen scoren en ook wat zijn...
We eten heerlijk - het is hier half vijf, maar dat is een prima tijd om te eten. We kiezen voor vegetarisch. Thuis eten we toch al niet zo vaak vlees, maar hier hebben we het misschien al te vaak gedaan. Als je in dit soort landen even over de markt loopt, snap je heel goed dat het eten van vlees je darmen waarschijnlijk geen goed zullen doen. Veel vlees ligt in de warmte op een koper te wachten, de vliegen vinden het een feest dat het er open en bloot ligt...
Geen vlees dus, want m'n darmproblemen hielden best lang aan. Ondertussen ben ik zó vertrouwd geraakt met de Indonesische toiletten, dat ik er thuis ook best een zou willen (met uitzondering van dat gehurk). Ik zal er verder niet over uitweiden: niet alle lezers stellen zulke détails op prijs, heb ik gemerkt. ;-) Maar het zou me niet verbazen als dit systeem hygiënischer is dan het onze...
Ok, tijd voor actie. Wat hebben we gedaan? Na het ontbijt weer twee mountainbikes gehuurd, bij hetzelfde adres als zondag. Maar we willen in ieder geval iets van de prijs af krijgen. Minder dan 60.000 roepia dus. Dat is gelukt. Eerst wilde de man niet van een lagere prijs weten, toen we hem vertelden dat we overal (je moet wat overdrijven) lezen dat 30.000 roepia voor twee fietsen een goede prijs is. "Not for these bikes", zegt hij. Hij heeft wel een punt (fietsen zien er prima uit), maar dat laten we natuurlijk niet blijken. We gaan in het Nederlands wat overleggen, waarbij ik wat moeilijk probeer te kijken. Ik laat het woord 'becak' vallen: zullen we dan toch maar de fietstaxi nemen? De man merkt blijkbaar dat het niet vanzelfsprekend is dat we de fietsen zullen huren, en geeft aan: "Ok, 50.000, maar voor minder niet". Nu moeten we misschien dóór zetten, want de man komt in beweging naar de 30.000 die we noemden. Dan zou je wellicht op 45.000 kunnen uitkomen. We zijn echter zo blij dat we de man in beweging kregen, dat we in een soort overwinningsroes besluiten het bod te accepteren...
We fietsen eerst naar Fort Vredeburg. Daar willen we de tentoonstelling bekijken over de strijd voor de onafhankelijkheid van Indonesië. Niet alles werd in het Engels toegelicht, maar het meeste gelukkig wel. Allerlei taferelen uit die strijd en de aanloop daartoe hadden ze echt heel mooi in beeld gebracht en toegelicht. De moeite waard. Wij Nederlanders komen daar uiteraard niet altijd best vanaf, maar de misdaden begaan namens Nederland of door Nederlanders worden volgens mij bepaald niet dik aangezet. Natuurlijk spreken ze niet (zoals in onze geschiedenisboekjes) over 'politionele acties', maar over 'Dutch military agression'. Wat wèl dik wordt aangezet is de eensgezindheid en moed van het Indonesische volk: een idyllische presentatie over hoe gewone burgers en guerrilla-strijders elkaar hielpen en steunden, omdat ze samen voor een vrij Indonesië vochten. Daarop valt nog wel wat af te dingen, blijkt uit de tentoonstelling zelf wel: ook onder de Indonesische bevolking bestonden er in die tijd de nodige tegenstellingen - er waren bijvoorbeeld ook communistische strijders dieecht een heel andere kant op wilden met Indonesië. De boodschap die de tentoonstelling aan Indonesische bezoekers vooral lijkt mee te willen geven: wees trots op je volk en land; eensgezind en moedig zijn we de strijd voor vrijheid aangegaan en we hebben die verworven! Kun je ze ongelijk geven?
Als we buiten komen, is een filmploeg bezig aan opnames van een traditionele Javaanse dans. Daar nemen we natuurlijk even de tijd voor - echt genieten!
Daarna fietsen we dwars door de stad naar Milas. Zaterdag waren we daar ook en het is een mooi ritje. Er is ook een kleine markt, waar locals biologisch geteelde groenten, fruit e.d. verkopen. Jammer genoeg is het restaurantgedeelte daarom gesloten - echt jammer, anders hadden we er graag wat genuttigd, 't is echt een mooi stekje!
We fietsen terug - aan het verkeer raken we ondertussen zó gewend dat we af en toe ook zelf overal tussendoor schieten. Een man in uniform (politie of toch wat anders?) die onderweg ergens aan de kant van de weg staat, kijkt lachend in onze richting en roept "Bravo!" Is dat ook een Indonesisch woord? Kan dat in m'n woordenboek in elk geval niet terug vinden. Hoe dan ook: het valt ons na zijn uitroep pas op dat we geen andere westerlingen op de fiets ontwaren. De westerlingen zien we wèl in een becak of in een karretje met paard ervoor. En ook zijn er westerlingen die net als wij wel graag lopen.
Wat ons ook opvalt: dat er in Indonesië verhoudingsgewijs zo weinig dikke mensen zijn. Hier zie je voor ogen dat overgewicht vooral een welvaartsziekte is. Relatief veel dikke Indonesische mensen zaten zaterdagavond in de VIP-afdeling van de balletvoorstelling...
In Indonesië hoor je vanuit moskeeën meerdere malen per dag het 'Allah akhbar', de oproep tot gebed. Ik weet het niet helemaal zeker, maar ik geloof niet dat kerken klokken luiden of op een vergelijkbare manier hun stevige geluid in de publieke ruimte laten klinken. Het overgrote deel van de bevolking rekent zich hier tot de islam. Hoe tolerant is Indonesië? En hoe tolerant Nederland? Ik heb nooit gedacht dat Nederland een echt tolerant land is - elke tolerantie kent haar grenzen en in Nederland worden die toch nog altijd bepaald door de seculiere manier van denken en leven. Zolang je in dat paadje loopt, vindt iedereen het best wat je denkt, gelooft, doet. Wijk je daarvan af, dan zit je al gauw in het verdachtenbankje en zul je je moeten verantwoorden. Mag een in wijde omgeving hoorbare oproep tot gebed vanuit een moskee (zoals hier schering en inslag is) ook in Nederland? Ik vermoed van niet. Moeten we daar blij om zijn? Of is tolerant vooral dat je mensen wiens godsdienst en geloof je niet deelt (misschien wel verafschuwt) tóch die ruimte geeft?
Aan het begin van de avond fietsen we naar het Sonobudoyo Museum. Zonder verlichting op de fiets (vóór zes uur is het hier donker), maar ja: die heeft niemand: geen becak of paard en wagen die verlichting voert. In het museum wordt elke avond een 'Leather Puppet Shadow Play' gehouden. We zijn benieuwd! De toelichting: "Javanese people like the wayang stories very much. The stories show many aspects of the Javanese culture. The art of wayang teaches us about good deeds that can be guidance for the people's life. Wayang kuilt is made from inlaid and colored buffalo skin and perform together with gamelan orchestra." Hopelijk is er ook vanavond een goede Engelse toelichting en/of vertaling. Dat valt tegen. Er is een flyer beschikbaar waar in hoofdlijn het verhaal is weergegeven waarvan episodes worden uitgespeeld. Maar verder is alles in het Javaans en voor ons dus ook niet te volgen. We zitten de voorstelling dan ook niet helemaal uit. Het is allemaal fascinerend om te zien en te horen, maar twee uur achtereen wordt erg eentonig. We fietsen op ons gemak terug en na enig dwalen vinden we Setia Kawan weer.
We zitten op het dakterras. Op deze laatste avond in Yogya (morgen naar Solo / Surakarta) is het rustig in Setia Kawan. Er lijken minder gasten dan de afgelopen dagen. In elk geval is het dakterras nu voor ons alleen. Rieneke geniet (net als ik), maar ze klaagt ook: "ik heb veel te veel kleren meegenomen, daar moet ik toch eens een lijstje van maken".
Zo dadelijk, voor we naar bed gaan, eerst maar eens een koude douche nemen. Nu kan het nog - morgen zitten we in een andere accommodatie, in een kamer waar weer warm water uit de leidingen stroomt...